En Büyük Üç Tehlike: Obezite, Stres, Sigara

Obezite, mental sağlıkla ilgili problemler ve sigara kullanımının halkı en çok etkileyen sağlık sorunları arasında yer alması artık günümüzün bir gerçeğidir.

Obezitenin toplumsal açıdan birincil sağlık problemi olarak değerlendirilmesi gerektiği, tüm gelişmiş ve gelişmekte olan toplumlar tarafından bilinmektedir. Dünyada en çok ölüm nedeni olan kalp krizleri ve kalp hastalıklarının önlenmesinde de birincil olarak obezitenin önlenmesinin son derece önemli olduğunu söyleyebiliriz.

Obezite ve riskler

Dünyadaki genel verilere bakıldığında, yetişkinler arasındaki obezite oranının %35 oranlarına kadar vardığını, yani her 3 kişiden birinin obez olduğunu; kalp hastalıklarına yakalanma ve kalp krizi yaşama olasılığının da bu kişilerde çok yüksek olduğunu söylemek mümkündür. Diğer bir husus ise obez insanların yaklaşık olarak %35’inin kan basıncı normale göre yüksektir. Obez insanlardaki hipertansiyon da yine kalp krizinin yaşanmasında önemli bir unsurdur.

Fazla yükleri taşımayın

Obez insanlar olması gereken ağırlıktan fazlasını hayatları boyunca taşırlar, vücutta biriken yağ; hücrelerde, damarların ve organların içinde, organ boşluklarında, organların arasındaki boşluklarda birikerek biyolojik sağlığı adım adım yok ederken, bir yandan da taşınan ağırlığın kaslar, kemikler ve eklemler üzerine aşırı yüklenmesi sonucu bölgesel ağrılar yaşarlar. Obez insanların %40’ında hareketle ortaya çıkan ağrılar görülmektedir. Obez insanlarda yaşanan bu ağrıları hareket doğurduğu için bu insanlar hareketsiz kalmayı tercih ederler ki bu da obezitenin daha büyük bir boyuta ulaşmasına neden olmaktadır. Obezitenin çözümlenmesi hususu artık ülkelerin ulusal stratejik programlarına girmiştir ve obezite konusunda yapılan ulusal çalışmalar her geçen gün kendisini daha fazla göstermektedir.

Stresle başa çıkın

Obeziteden sonra davranış sağlığı ve sigara kullanımı konularının toplumu ilgilendiren en büyük sorunlar olduğunu söyleyebiliriz. Toplumlarda stresle birlikte depresyonun gelişmesi, bağımlılık yapıcı unsurların giderek yaygınlaşması, insanların davranış değişikliklerini yaratarak obezitenin yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Stres bugün toplumlarda insanların %50-55 kadarlık bir kısmını doğrudan etkilemektedir. Stres yükü insanlarda hareketleri kısıtlamakta, yeme alışkanlıklarındaki kontrolü ortadan kaldırmakta, bedensel toksin yükünü artırarak obeziteyi teşvik etmektedir. Stresle herkes farklı şekilde başa çıkabilir ancak stresin hangi düzeyde olduğu önemlidir. Bazen stres sadece gündelik bir olay üzerine yaşanabilir. Bazen de kişilerin stres olarak tanımladığı ancak bir davranış bozukluğu olarak klinik bakımdan tanı konulabilecek bir durum olabilir.

Sigara kullanımı

Sigara kullanımı maalesef tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de son derece yaygındır. Yapılan çalışmalar dünyada ortalama her 3 kişiden birinin sigara içtiğini ortaya koymaktadır. Yapılan çalışmalara göre anneler arasında sigara kullanımı ortalama %25 oranındadır. Sigara kullanan insanlarda kanserler ve organ rahatsızlıkları içmeyen kişilere göre çok fazladır. Sigara bırakma politikalarının etkinliklerinin artırılmasıyla sigara kullanıcılar ve kullanım azaltılabilir, sigaraya bağlı hastalıklar da azaltılabilir.

Bu sorunların reçetesi…

Fazla kilolar hücrelerinizi, organlarınızı ve hayatınızı hapsetmekten başka bir şey değildir. O nedenle sizin için ideal beden kompozisyonuna dönmek için bir uzmandan yardım almalısınız. Normal kiloya sahip olmak hayatı enerjik yaşamanın diğer adıdır.

Stresi çözmenin en güzel yolu günlük muhasebe yapmaktır. Başınızı yastığa koyduğunuzda o gün sizin için iyi olanlar, kötü olanlar, sizi mutlu edenler ve mutsuz edenleri gözden geçirin. Sizin için iyi olanlar ve sizi mutlu eden ne var ise onları artırmalısınız. Sizi mutsuz eden ve sizin için kötü olan ne var ise bunları da hayatınızda azaltmalısınız. Bunun adı mutluluk biriktirmektir ve mutluluk zenginiyseniz stres hayatınızda önemli yer tutmayacaktır.

Sigara bir insanın hayatındaki en büyük yanlıştır. Nikotin ve beraberindeki 3000 çeşit zehiri içmenin mantıkla izah edilebilir hiçbir nedeni olamaz. Sigarayı bıraktığınız anda hayatınıza renk, neşe ve enerji katılacaktır.

DR. Sinan İBİŞ