Eskişehir ve Devrim Otomobili

Türkiye’nin ilk yerli otomobil deneyimi Devrim otomobili, Eskişehir’in en ilgi çeken sembollerinden biri… Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. (TÜLOMSAŞ) koleksiyonunda bulunan Devrim otomobili sadece bir yılda 112 bin ziyaretçiye ulaşarak büyük ilgi görmeye devam ediyor.

1961 yılında Cumhuriyet Bayramı törenlerinde Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in kullanımına sunulan ve Türkiye teknoloji tarihi açısından büyük bir devrime işaret eden bu otomobil ne yazık ki seri üretime geçemedi. 4 adet üretilen Devrim otomobillerinden sadece birisi günümüze ulaştı. TÜLOMSAŞ Müzesi’nde, özel olarak yapılan camlı bölmede muhafaza edilen Devrim otomobili halen çalışır durumda. 4,5 ay gibi herkesin imkansız gözüyle baktığı kısa bir sürede tamamlanan Devrim otomobili bugün gidip gördüğünüzde o dönemin idealist insanlarının azmini göstermesi açısından tarihe aralanan bir kapı gibi adeta.

Devrim otomobilinin doğuşu 16 Haziran 1961 gününe dayanıyor. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel o yılın Cumhuriyet Bayramı törenlerine yetişmesi şartıyla bir otomobil yapılması emrini vermiştir. Projenin başına da Engin Bozoğlu getirilir. Bozoğlu, Devlet Demiryolları Fabrikaları ile Cer Daireleri bünyesinde çalışan mühendis ve teknik ekipten oluşan bir grubu Ankara’da toplar. Otomobilin üretilme yeri olarak Eskişehir Demiryolu Tesisleri kararlaştırılır. TCDD’nin onarım amacıyla kurulmuş fakat geniş ölçüde yedek parça imal eden Ankara, Eskişehir, Sivas ve Adapazarı’ndaki fabrikaları ile işçisinden mühendisine kadar güçlü bir teknik kadrosunun bulunması, projenin Demiryollarına verilmesinde etkin olur.

Müzede kıymetli parçalar yer alıyor

Devrim Otomobili seri üretime geçememişti ancak bugün TÜLOMSAŞ Genel Müdürü Hayri Avcı’nın yönlendirmesiyle kurulan TÜLOMSAŞ Müzesi aracılığıyla hak ettiği itibarı kazanmış durumda. Devrim otomobilinin yanı sıra, 2200 tipi Buharlı Lokomotif, 24000 tipi Lokomotife ait makinist kabini ve daha fazlası müze koleksiyonunun parçası olarak sergileniyor.