Vücudumuzdaki gaz miktarı arttıkça birçok rahatsızlıkla karşılaşmamız mümkün.

Karın içerisindeki tüp şeklindeki organlarımızda (mide ince ve kalın bağırsak) serbest hava (gaz) bulunması canlılığın gereğidir.

Yani hepimizin vücudunda gaz, kaçınılmaz olarak var ve genelde sorun yaratmaz. Zorluk gaz miktarının artmasında ve artan gazın tahliye edilememesi (gegirme ve yellenme) durumumda ortaya çıkar. Sistemde oluşan fazla hava, organların duvarlarında gerilmeye yol açar ki,  uyarılan sinir uçları sayesinde birçok fonksiyonel bozukluklar otaya çıkmaya başlar: karın ağrısı, düzensiz tuvalete çıkma, sık geğirme, kontrolsüz yellenme, nefes darlığı, çarpıntı  gibi… Uzman doktorlar gaz sıkışmasıyla nasıl başa çıkabileceğimizi anlatıyor.

ALDIĞIMIZ HER NEFES GAZ SEBEBİ

YUTTUĞUMUZ HAVAYLA GÜNDE 2 LİTREYE YAKIN GAZ OLUŞUYOR

Liv Hospital Gastroentereloji Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Pata gazdan şikayetçi olanlara önerilerde bulunuyor.

KARNINIZ DA KALBİNİZ DE ETKİLENEBİLİR

“Gün içerisinde sistemde yaklaşık 3-4 litre gaz oluşuyorsa, bunun yaklaşık yarısı yuttuğumuz havadır. Kalan kısmın yaklaşık yarısı sindirim sırasında ortaya çıkan gaz, diğer yarısı ise bağırsak bakterilerinin  ürettiği gazdır. Gazın artması öncelikle mide ve bağırsaklarda şişkinliğe yol açar. Şişkinlik ise karın ağrısına, kapladığı hacimle nefes darlığına çok daha ilerlerse kalpte çarpıntılara yol açabilir. Fazla gazı atmak için sık yellenme, sık geğirme kaçınılmazdır, ötesinde vücut için yararlıdır, sorunun büyümesini engeller.

DOKTORA NE ZAMAN GİTMELİSİNİZ?

Gaz oluşturan gıdalara dikkat etmenize rağmen hala gaz varsa artık bir hekime başvurma zamanı gelmiştir. Hekiminiz, gaza sepep olan altta yatan hastalığı belirlemek için tetkiklerinizi düzenleyecektir. Yapılacak kan tetkikleri ile emilim bozukluğu olup olmadığı, ultrasonografi ile safra ve pankreas hastalıkları, gastroskopi ile mide hastalıkları ve kolonoskopi ile bağırsak hastalıkları yönünden ileri tetkikler yapılmalı. Bu tetkiklerinizin tercihen bir gastroenteroloji uzmanı tarafından planlanması daha doğru olur.

ŞİŞKİNLİK NASIL TEDAVİ EDİLİR?

“Gazın mide veya bağırsak kaynaklı olup olmadığı belirlenmeli. Beraberinde geğirme, mide şikayetleri varsa tedavi mideye yönelik olmalı. Genellikle asit baskılayıcı ilaçlar midenin boşalmasını hızlandıran ilaçlar ve gaz giderici ilaçlar kullanılır. Bağırsak gazlarında gazın üretiminin azaltılması ve tahliyesinin hızlandırılması ilk amaçtır. Bağırsaklarımızda, vücudumuzda bulunan yaklaşık 10 trilyon hücrenin 9 katı kadar bakteri bulunur. Probiyotik adını verdiğimiz bu bakterilerin bir kısmı bağırsak gazını ve hareketlerini azaltırken bir kısmı ise ters etki yapar.”

+++++

STRESTEN UZAK DURUN

YOĞUN STRES MİDEDE GASTRİTE SEBEP OLABİLİR

Liv Hospital Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Pata, gaz sıkışmasında dikkat edilmesi gereken çok önemli sebeplerden birinin de yoğun stres olduğunu ifade ederek şunları anlatıyor:

“Biliyoruz ki yoğun stres; midede gastrit, ülser veya spazma bağırsaklarda da aşırı kasılmalara neden olabilir. Yine kronik geğirmenin altından da yoğun stres çıkabilir. Bütün bunlara rağmen iyileşme sağlanamayan hastalarda bazen psikolojik olarak rahatlatıcı bir tedavi ya da psikiyatri muayenesi planlanır.”

NEDEN GAZ OLUR?

Gün içerisinde yutulan hava

Yiyecek ve içeçekler

Mide fıtığı

Mide hastalıkları (Ülser, gastrit, fonksiyonel dispepsi..)

Safra Kesesi Hastalıkları (Taş…)

Bağırsak hastalıkları (İrritabl Bağırsak, Çölyak Hastalığı, Bakterei Flora bozulması..)

Yanlış alışkanlıklar (gaz çıkarılamaması, geğirilememe gibi..)

GAZ ŞİKAYETİ NASIL AZALIR?

Şişkinlik oluşmaması için öcelikle yuttuğumuz havayı azaltmalıyız. Yemekleri yavaş yemek çok önemli, hızlı yediğimizde çok hava yutulması kaçınılmazdır. Önemli bir nokta da yemek yerken konuşmamaktır, konuştukça hava yutulur. Besinlerin çiğnenmesi sindirimin ilk basamağı olup çok önemlidir, ama her çiğneme ile hava yutulduğu unutulmamalı, aşırıya kaçılmamalı, yeterince çiğnedikten sonra gıda yutulmalıdır.

+++++

KIŞ SEBZELERİNİ GAZ PROBLEMİ YAŞAMADAN TÜKETİN

PIRASA, ISPANAK, LAHANA, KARNABAHAR BAĞIRSAKLARINIZA ÇOK İYİ GELİR

Liv Hospital Beslenme ve Diyet Uzmanı Şükran Yıldız, bol C vitamini ve kükürt içeriğiyle mikropların hızla yayıldığı soğuk havalarda bağışıklık sistemimizi güçlendiren kış sebzelerini, gaz problemi yaşamadan nasıl tüketebileceğimizi şöyle anlatıyor:

“Pırasa, ıspanak, pazı, lahana, karnabahar, brokoli gibi kükürt içeriği bol C, K ve B vitamini deposu olan ayrıca potasyum ve kalsiyum yönünden oldukça zengin bu renkli sebzeler bağırsakların düzenli çalışmasını sağlıyor. Soğuk havalarda hareketliliğin azalmasıyla sık sık kabızlık problemi yaşıyorsanız bu sebzeleri zeytinyağlı tüketmelisiniz.”

KİMYON VE REZENEYLE TÜKETİN

“Pırasayı ve brokoliyi rezene ile sote edip, kekik ve limon suyu sosuyla tüketebilirsiniz. Lahana ve karnabaharı gaz yapmayan patates ve havuçla beraber pişirip çorbasını yapabilirsiniz. Bu çorbanın içerisine pişerken taze kimyon katabilirsiniz. Veya bu sebzeleri kimyon katıp kıyma ile soteleyip gaz yapma miktarını daha da düşürebilirsiniz.

Kerevizin gaz problemine neden olmayan saplarını ve yapraklarını çorba ve salatalara katabilirsiniz, kök yapraklarından dolma yapabilirsiniz. Kerevizin kökü gaz yapabileceğinden kakule ve kuru kekikle pişirebilirsiniz.”

BAKLAGİLLERİ 8 SAAT SUDA BEKLETİN

“Baklagillerin pişirilmeden önce en az 8 saat suda bekletilmesi, sonrasında bu suyun dökülüp yeni eklenen suyla pişirilmesi gerekir. Tabi pişirirken de köpüğünün alınması lazım. Bakliyatları pişirirken bolca çekilmiş kimyon kullanarak bağırsaklarınıza gaz dolmasını önleyebilirsiniz.

Ispanak, pazı ve A vitamininden zengin havuç gaz problemlerine neden olmuyor. Daha sık tüketebilirsiniz. Melisa, anason, rezene, zencefil, kekik, adaçayı ile yapılan çayları (tüketiminizi engelleyecek bir hastalık/durum yok ise) günde 2-3 fincan içmeniz sindirim sisteminizi rahatlatır.”

GAZLI YİYECEK VE İÇECEKLER

Kola, fanta, soda, bira

Turunçgiller (portakal, mandalina, kivi..)

Baklagiller (kurufasulye, bakla, nohut..)

Soğan, sarımsak

Ağır salçalı, yağlı, kremalı yiyecekler

Domates, marul (özellikle bağırsak hastalığında)

Lahana

Turşu

Bulgur