Toprağın Dilinden Anlayan Kadınlar..

BigChefs çatısı altında 14 yerel kadın üreticiyle iş birliği yapan BigChefs Kurucu Ortağı ve CEO’su Gamze Cizreli, kısa sürede Türkiye geneline yayılan özel bir sosyal sorumluluk projesinin mimarı oldu. Türkiye’nin dört bir yanındaki yerel kadın üreticilerin ekonomik ve sosyal özgürlüklerini kazanmaları adına kapsamlı bir yol haritası kurgulayan Cizreli, ‘Toprağın Kadınlarından Sofralara’ projesiyle, kadın üreticileri ekonomiye kazandırıyor.

BigChefs’in, ‘Toprağın Kadınlarından Sofralara’ adlı projesi kapsamında Manisa, Gaziantep, Ankara, Amasya, Antakya, Kastamonu, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Bolu, Muğla, Düzce ve İzmir’de geçimini tarımdan sağlayan 14 girişimci kadının hikâyesi pek çok kişiye ilham veriyor. Kimisi kiraz biberi, kimisi fıstık, kimisi ise enginar üreticisi… Aralarında kırma yeşil zeytin, siyez bulguru ve domates üreticileri de var. Bu üreticileri desteklemek bir bakıma Türkiye’nin coğrafi işaret tescilli ürünlerini artırmak ve dünyaya duyurmak adına da farklı bir perspektif sunuyor. Şu an dünyada 10 bin adet coğrafi işaret tescilli ürün bulunuyor. Türkiye’de ise tescil almaya aday 2 bin 500 adet ürün bulunsa da bugüne kadar 337 ürüne coğrafi işaret alındı. 422 ürünün ise başvurusu tamamlandı ve tescil almayı bekliyor. Bu noktadan yola çıkarak Gamze Cizreli ile hem ‘Toprağın Kadınlarından Sofralara’ projesi hakkında konuştuk hem de 14 kadın üreticinin ilham veren hikâyesini araştırdık. Yıl sonuna kadar iş birliği yaptıkları kadın üretici sayısını 50’ye çıkarmayı, 2021 yılında ise ürün tedarikinin yarısını yerel kadın üreticilerden sağlamayı planlayan Cizreli, bu projeyle hem kadın üreticileri ekonomik olarak destekliyor hem de Türkiye’nin dört bir yanındaki kadın üreticileri teşvik edecek bir sosyal sorumluluk misyonu üstleniyor.

Her birinin hikâyesi farklı

BigChefs’in ruhu olan bir marka olduğunu söyleyen Cizreli, “İlk günden itibaren Anadolu’nun sıcaklığını ve Anadolu yemeklerini Batı ile modernize ederek misafirlerimize sunduk. Her zaman doğal, dalından, toprağından koparılan ürünleri sunmayı ilke edindik. Bu yaklaşımımız, ‘Toprağın Kadınlarından Sofralara’ adlı yeni sosyal sorumluluk projemiz için de bize ilham kaynağı oldu. Hem menümüzde yer alan taze ve doğal ürünlerin tedarikçisi kadınlarımıza teşekkür etmek hem de Türkiye’de kadın girişimciliği ve istihdamını desteklemek adına bu projeyi hayata geçirdik. Bu üreticilerden yapılan tedarik tutarı ise yıllık 10-12 milyon TL düzeyinde.” diyor.
14 kadın üreticinin her birinin farklı bir hikâyesi olduğunu belirten Cizreli, sözlerine şöyle devam ediyor: “Kimi şehir hayatından sıkılıp köye yerleşmiş, kimi köyde doğmuş ve çalışmaktan bir gün olsun yılmadan sadece üretmiş, beslemiş, yetiştirmiş ve büyütmüş. Bilen bilir, toprakla uğraşmak zordur. Doğanın kendine özgü kuralları vardır. Toprağın dilini en iyi kadınlarımızın bildiğine inanıyoruz. Bu nedenle Anadolu’yu gezerek toprağın dilinden anlayan kadınlarımızı bulduk ve onların gerçek hikâyelerini dinledik. Bu kadın girişimcilerimizin bir kısmına kooperatiflerden ulaştık. Sanayi ve ticaret odalarına kayıt yaptıran isimleri araştırdık. Kendi tedarikçilerimizin aracı oldukları farklı isimler de vardı. Gıda hijyenine uygun, gerekli sağlık kriterlerini karşılayan bu 14 girişimciye ulaşmak hiç kolay olmadı.”

Kim bu kadınlar?

BigChefs’in iş birliği yaptığı 14 kadın üreticiden biri olan Rabia Yılmaz, Manisa’nın Saruhanlı ilçesinde hem kiraz biberi üretiyor hem de pamuk ekiyor. 10 yaşından beri çiftçilik yapan Yılmaz, bugün 68 yaşında… Gaziantep’in Ticar Köyü’nde yaşayan fıstık üreticisi Gülter Açıkgöz ise 43 yaşında. Açıkgöz, 15 yılda büyüyen fıstık ağaçlarına gözü gibi bakıyor. Anadolu Bacıları Kooperatifi’nden Nilüfer Kart ve İklime Yaşar ise Ankara Polatlı’da Türkiye’de bir ilk olan portakallı havuç reçelini üretiyor. Amesia Arı Kadınlar Kooperatifi’nden Medine Alkoç ise Amasya Yolüstü Köyü’nde leziz erişteler hazırlıyor. 41 yaşındaki Alkoç’un en büyük hedefi ise yaşadığı bölgedeki işsizlik oranını düşürmek. Hatay Antakya’da yaşayan Hülya Altınöz ise Antakya kırma yeşil zeytin üreticisi olarak öne çıkıyor. Kastamonu’nun Daday ilçesinden dikkat çeken iki kadın üretici ise İksirli Çiftlik’in kurucusu İksir Aydın ile kızı Ece Aydın… Daday ilçesini kalkındırma hedefi ile yola çıkan İksir ve Ece Aydın hem siyez bulguru üretiyor hem de çiftlikleri ve konaklama tesisleriyle bölgedeki kadınları istihdam ediyor. Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde enginar yetiştiren 37 yaşındaki Eda Çelebi, marul ve balkabağı üretiminin yanı sıra kültür mantarı yetiştirmeyi de hedefliyor.

Kuşkonmazdan fındığa, domatesten keçi peynirine

Soframda Ne Var markasının kurucuları Gülsüm ve Hasibe Akın ise Balıkesir Kaz Dağları’nda keçi peyniri imalatı yapıyor. Bolu’nun Karaağaç Köyü’nden Ezel Temiz ve Ayşe Kocagöz ise ekşi mayalı leziz köy ekmekleri üretiyor. İkilinin en büyük hayali ise 100 yıllık ekşi maya ile ürettikleri köy ekmeğini dünya sofralarına taşıyabilmek. Biga Kadın Kooperatifi ve Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı’ndan Suzan Mantar ve Sezin Çetin kardeşler ise Çanakkale’nin Biga ilçesinde tarhana üretiyor. Mantı, tatlı ve börek de yapan ikili, kadınların el ele verip daha çok ürettikleri bir dünya hayal ediyor. Muğla’nın Fethiye ilçesinde yaşayan 43 yaşındaki Hatice Havle Alptekin ise taze ve kurutulmuş domates üreticisi olarak öne çıkıyor. İzmir’in Menemen İlçesi’nde yaşayan 45 yaşındaki Aliye Akbulut; roka, maydanoz, semizotu, dereotu gibi yeşillikler üretiyor. ODTÜ İşletme Bölümü mezunu olan 38 yaşındaki Aslı Aksoy ise BigChefs’in taze kuşkonmaz üreticisi… Elibelinde Tarım markası ile üretim yapan Aksoy’un en büyük hedefi ise Türkiye’yi kuşkonmaz ihracatçısı ülkeler arasında görmek. Bu 14 kadın üreticiden sonuncusu ise Düzce’nin Soğuk Su Köyü’nde yaşayan 63 yaşındaki fındık üreticisi Filiz Aynacı. Aynacı’nın en büyük hayali ise bir çiçek bahçesine sahip olmak.