VÜCUDUMUZ AŞIRI SICAĞI SEVMİYOR

GÜNEŞ VE SICAK HAVA KATARAKT, ERKEN YAŞLANMA, CİLT KANSERİ VE KALP GİBİ RİSKLERİ ARTIRIYOR.

Güneşin ve aşırı sıcak havaların, ısının derecesine, maruziyetin süresine ve kişinin özelliklerine göre değişebilen olumsuz etkileri vardır. Bazıları hemen ortaya çıkar; sıcak bitkinliği, sıcak çarpması, güneş yanığı gibi… Bazıları ise uzun vadede ortaya çıkar; katarakt, erken yaşlanma, cilt kanseri gibi… Tabi kalp en çok etkilenen organlardandır. Bu yüzden hamileler, 4 yaş altı ve 65 yaş üstü kişiler ile kalp-tansiyon-şeker ve böbrek problemi olanlar daha çok risk altında oluyor. Özellikle sıcak havanın etkisiyle aşırı terlemenin vücudu olumsuz etkilediğine dikkat çeken uzmanlar, öğle ve sonrasında dışarı çıkmayı azaltmayı, sıcak günlerde sıvı, enerji, vitamin ve başta potasyum olmak üzere tüm mineral alımının yeterli olması gerektiğini söylüyor.

4 yaş altı 65 yaş üstündekilere dikkat!
Hava ısındıkça vücut ısısının yükselmesini önleyebilmek için terlemenin yaşandığına dikkat çeken Acıbadem Altunizade Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Deniz Şimşek, vücudumuzun bizi korumak için yaptığı bu işlemin bazı sağlık problemi olan kişilerde olumsuz sonuç doğurabildiğini söyleyerek şu uyarılarda bulunuyor: “Damarların genişlemesi aynı zamanda tansiyonu düşürür, bu kalbin daha hızlı atmasına ve yorulmasına neden olur. Kalp-damar problemi olan, stent takılmış ya da bypass geçirmiş kişilerde kalbe giden kan miktarının azalmasına, göğüs ağrısına, yeni bir kalp krizine yol açabilir. Bu kişiler genelde kalp ritminin hızlanmasını engelleyen ilaçlar kullanırlar. Bu ilaçların etkisiyle kalp atımı hızlanmayabilir dolayısıyla terleme az olur ve vücut ısının yükselmesi engellenemez. Bu kişilerde kolaylıkla güneş çarpması olabilir. Hipertansiyonu olanlarda tansiyon daha da düşebilir, buna bağlı bayılmalar olabilir. Bu nedenle sıcak havalarda doktorunuzla görüşerek tansiyon ilacınızın dozunun düzenlenmesini isteyebilirsiniz.”

Böbrekler de çok etkileniyor
“Kalp yetmezliği olan kişilerin kullandığı idrar söktürücü ilaçlarla gelen aşırı terleme tansiyonu düşürür, kalbi yorar. Bu nedenle idrar söktürücü ilaçlarda da doz ayarlaması gerekli olabilir. Böbrek yetmezliği olan hastalarda ve bazı kalp yetmezliği hastalarında su kısıtlaması vardır. Terleme ile kaybedilen su ve mineraller yerine konamayacağı için, tansiyon düşüklüğü ve kaybedilen minerallerin eksikliği gelişir. Şeker hastaları da aşırı sıcakların neden olduğu tehlikelere açık olan başka bir gruptur.”

Susamayı beklemeden su için
“Keza 4 yaş altı ve 65 yaş üstü kişiler de bu termoregülasyon mekanizmaları tam çalışmadığı için sıcaktan kolay etkilenirler. 4 yaş altı ve 65 yaş üstü kişilerin herhangi bir sağlık problemi bulunmasa bile saat 11-17 arasında açık havaya çıkmamalarını, serin gölge ya da kapalı klimalı ortamları tercih etmelerini, su içmek için susamayı beklememelerini öneririm.”

Aşırı sıcaklarda hastalıklardan nasıl korunuruz? 
Havaların ısınmasıyla birlikte vücudun birçok organının hastalıklara açık olduğunu, özellikle kalp, cilt ve gözün en çok etkilenen organlar olduğunu söyleyen Acıbadem Altunizade Hastanesi Checkup Merkezi’nden Uz. Dr. Gonca Gül Atalay, yaşanabilecek hastalıkları şöyle anlatıyor:

Kalp hastalıkları
“Sıcaklık arttıkça kalp ve akciğere daha fazla yük biniyor. Hastalar bu durumu engellemek için bol sıvı tüketmeli, açık renkli kıyafetler giymeli, artan sıcaklarda aşırı egzersiz, aşırı yemek yeme, alkol alımı gibi alışkanlıklardan kaçınmalı.”

Güneş yanığı
“Isı artışından en çok etkilenen bir diğer organımız cilttir. Sadece ısı artışı değil direk güneş ışığına maruz kalmak da pek çok cilt hastalığını tetikliyor. Uzun süre ve yüksek dozda ultraviyole ışınlarına maruz kalmak ciltte hem akut değişikliklere yol açıyor hem de bazı cilt kanserlerinin oluşumuna öncülük ediyor. Güneş yanığının ilk belirtisi, dokununca acıyan ateşli cilttir. Bunun yanı sıra kabarcıklar da oluşabiliyor. Güneş ışınlarının etkisinin yoğun olduğu saatlerde güneş ışığına çıkmaktan kaçınmak, koruyucu kıyafetler seçmek, bol sıvı tüketmek, duşla cildi serinletmek, cilde soğuk kompres ve nemlendirici uygulamak gerekiyor.”

Güneş çarpması
“Aşırı terleme ile vücut tuz kaybına uğruyor ve susuz kalabiliyor. Vücut sıcaklığı da güneş çarpmasına yol açacak kadar yükselebiliyor. Buna bağlı olarak bulantı, baş ağrısı, bayılma ve baş dönmesi oluşabiliyor. Vücut sıcaklığı 40 dereceye yükseldiğinde ise sersemlik, kusma, hızlı solunum ve bilinç kaybı görülebiliyor. Bu durumda acilen hastaneye başvurulması gerekiyor. Ayrıca mantar enfeksiyorları, deri döküntüleri ve göz hastalıkları da aşırı sıcağın etkisi ile ortaya çıkabilen rahatsızlıklardır.”

Yazın da sağlıklı sofra
Acıbadem Altunizade Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Hazal Çatırtan sıcak havalarda sofralarda mutlaka bulunması gereken besinleri şöyle sıralıyor: “Su; terle kaybedilen sıvının yerine konmasını sağlar. Güne 1 bardak su ile başlamak metabolizmayı uyandırmanın en güzel yoludur. Maden suyu; sıvı ihtiyacını karşılarken terle kaybedilen minerallerin de yerine konmasını sağlar. Hazımsızlık problemlerini gidermeye yardımcıdır. Ayran; terle kaybedilen tuzun ve sıvının yerine konmasını sağlar. Kalsiyum kaynağı olduğu için kemiklerimizin güçlenmesine yardımcı olur.

Kırmızı meyveler
“Çok yüksek su barındıran karpuz; içeriğindeki likopen sayesinde antioksidan etki gösterir. Kalp damar hastalıklarına, kansere karşı korur. Diyabeti olanların dikkatli tüketmesi önerilir. Çilek; C vitamininden zengin ve antioksidan özelliklidir. Yüksek lif içeriği ile bağırsak dostudur.”

Salatasız olmaz
“Salatalık; hem düşük kalorisi hem yüksek su içeriği ile diyetlerde güvenle kullandığımız sebzelerden biri. Özellikle zamansız acıkmalarda kurtarıcı olarak kullanabilirsiniz. Domates; en az salatalık kadar su içerir. Likopen içeriği ile kalp dostu, kanser savaşçısıdır. Havuç; yüksek A vitamini içeriğinin ve göz sağlığı dostu olmasının yanı sıra yazın güneşe karşı cildimizi koruyucu etki gösterir.”